غار شاپور کازرون

غار شاپور کازرون

معرفی غار شاپور کازرون

غار شاپور کازرون یکی از مهم ترین اثار تاریخی در کشورمان می باشد، که در دامنه کوهی در کنار دشت تنگ چوگان قرار دارد، قدمت این غار به دوران قبل از حکومت ساسانیان باز می گردد، دهانه این غار طولی حدود 30 متر و ارتفاعی حدود 15 متر دارد. فاصله این غار 800 متر از سطح زمین می باشد. در دهانه ی این غار مجسمه ی شاپور قرار گرفته ‌است. در نزدیکی این غار دو غار دیگر به نام غار مادر شاپور و غار مرمر در سمت چپ و راست این غار قرار گرفته اند، در قسمت بیرونی غار قبل از ورود در سمت چپ دخمه ای وجود دارد که آن را با دست ساخته اند. با کاوش های باستان‌شناسان در این غار و کشف کردن اسکلتی متعلق به انسان در اردیبهشت ماه سال 1392 خورشیدی در قسمت انتهایی یکی از دالان‌های غار شاپور به این نتیجه رسیده اند که این احتمال وجود دارد که این اسکلت ها متعلق است به یکی از پادشاها ساسانی که در گذشته این غار بعنوان آرامگاه او بوده است. جالب ست بدانید نام این غار نیز از شاپور اول گرفته شده است.

کاربرد غار شاپور

این غار یکی از غارهای تاریخی بسیار با ارزش و مهم ایران می باشد. قبل از دوران ساسانیان از این غار بعنوان مکان​های مذهبی و آیینی ساکنان آن منطقه کاربرد داشته است و مردم در آن زمان آیین‌های مذهبی ‌شان را در این غار انجام می ‌دانند. در نزدیکی غار قدیمی شاپور غار باباجابر و غار نیاسر نیزوجود دارد که مردم در این غارها نیز مراسمات مذهبی خود را اجرا می کردند، بعد از به روی آمدن حکومت ساسانی اردشیر و شاپور اول در بین مردم وحدت مذهبی ایجاد کردند، اردشیر نیز برای دور کردن مردم از خرافات و اعتقاداتی که در گذشته داشتند آتشکده ای بزرگی را در نزدیکی غار نیاسر برپا کرد؛ و به همین دلیل شاپور اول ساسانی دستور ساخت مجسمه ای از خود ش را در ورودی این غار را داد. 

داخل غار شاپور و بخش های آن

با ورود به غار شاپور محوطه ای وسیع در برابر شما قرار دارد که هرچه به انتهای غار بخواهید نزدیک تر شوید عرض غار کمتر می شود، درازای غار از دهانه تا انتها به 450 متر می ‌رسد، این غار دارای 4 گذرگاه بزرگ و 5 گذرگاه کوچک، 4 مسیر فرعی و 3 تالار می باشد، ارتفاع این غار تا سقف در بالاترین ارتفاع آن به 40 متر می رسد، در سال 1336 برای دستیابی آسان به غار و راحتی بازدیدکنندگان حدود 230 پله در دامنه پرشیب در دل سنگ ها تراشیده و سیمان شد و تا ورودی غار کشیده شده است، حدود ۱۰ متر بعد از ورودی غار مجسمه ی بزرگی قرار دارد که حدود 6 متر می باشد، در دهانه غار دو کتیبه سنگی نیز وجود، که این کتیبه ها توسط ارتش ایجاد شده اند، از دیگر بخش های این غار می توان به ایوان ها، تالارها، مجسمه بزرگ شاپور، کتیبه ها، گنج غار شاپور، حوضچه‌ها، آب‌انبارها و محل ذبح قربانی در غار شاپور در ادامه توضیحاتی را درباره ی این بخش ها در اختیار شما قرار خواهیم داد.

ایوان های غار شاپور

از ورودی غار شاپور چهار رواق وجود دارد. اختلاف ارتفاع تراس اول و دوم ده پله، تراس دوم و سوم هشت پله و تراس سوم و چهارم هفت پله می باشد، تراس چهارم پهن تر از بقیه  تراس های دیگر است و پیکره درآن قرار دارد، از طریق 12 پله به انتهای غار منتهی می شود، این تراس ها در سال 1336 ساخته شدند تا بهترین دید را به مجسمه ارائه دهند.

کتیبه‌های غار شاپور

کتیبه هایی نیز در ورودی غار وجود دارد، که بر روی یکی از آنها نقش رجب و در دیگری ترجمه کتیبه شاپور نوشته شده است.

مجسمه غار شاپور

در ورودی غار ده متر جلوتر مجسمه ی بزرگی از شاپور اول وجود دارد، شاپور اول یکی از پادشاهان پر صلابت دوره ساسانیان می باشد، این مجسمه حدود 6 متر ارتفاع دارد، این مجسمه بر اثر زلزله بعد از گذشت 1700 سال قسمت هایی از آن تخریب شده بود که بعد از 1000 سال در سال 1336 خورشیدی توسط ارتش ایران تعمیر گشت. در این بازسازی 4 سکو دور مجسمه قرار گرفت که بعد ها ویران شد، این مجسمه دارای جامه ای ساده و ظریف با کمربندی که به دور کنر آن بسته شده است و شمشیری به آن متصل می باشد و دست راست تندیس بر کمر و دست چپ بر قبضه شمشیر است، تاج کنگره‌ داری نیز بر سر دارد و موهای این پیکره بلند است. در یکی از کتیبه های موجود در غار درباره این پیکره اطلاعاتی حک شده است.

مسیرها و گذرگاه‌های غار شاپور

غار شاپور دارای چهار گذرگاه بزرگ، 5 گذرگاه کوچک، 4 مسیر فرعی و سه تالار می باشد، عمق زیاد و تاریکی و وجود غارهای متعدد و پرتگاه ها و لیز بودن سطح پرتگاه ها بخار وجود آب کسی موفق به بازدید از گوشه ها و غارهای جنبی در آن نشده است. در مسیر انتهای غار دهلیزی وجود دارد که بعد عبور از کنار سفره‌های آب به غار دیگری خواهید رسید. در این غار تاریخی بخش‌های صعب‌العبوری وجود دارد که هنوز ناشناخته‌ مانده اند. آن هم بخاطر نبود امکانات مناسب برای گردشگران و بازدید کنندگان می باشد.

گنج غار شاپور

جالب است بدانید غار شاپور در دوران خود یکی از مراکز فرهنگی و مذهبی مهم بمار می آمد، و در گذشته ها کحلی ها برای در آمان بودن اشیای گرانبهای خود آنها را در غار مخفی می کردند، با این وجود که خود اشیای گرانبهایی را در غار پنهان می کردند بر این باور نیز بودند که در این غار گمجی گرانبها نیز وجود دارد که هنوز به دست نیامده است. با تهیه بلیط هواپیما ارزان لحظه آخری تهران شیراز در سامانه آس چارتر از مزایا و تخفیفات ویژه ای برخوردار شوید.

حوضچه‌ها و آب ‌انبارها غار شاپور

در غار شاپور دو آب‌انبار به فاصله 5 متر از هم در انتهای سمت چپ تالار اول غار قرار دارد که عمق آن حدود 1 متر است، این آب انبارها ابعادی حدود 3 در 4 و 2 در 5 متر دارد، که در آن پله هایی وجود دارد که بتوانید به راحتی به آب دسترسی داشته باشند، آب موجود در این آب انبارها از چکه کردن قطره های آب از سقف غار می باشد که آب ساکنین آنجا را تامین می کرده است، در قسمت چپ آب انبارها یم آبشار سنگی زیبایی وجود دارد، که بخاطر آن گودالی بسیار بزرگ به قطری حدود 100 متر وجود دارد که عمق آن به 30 متر می رسد. حوضچه های موجود در غار نمایانگر این است که این غار سکونتگاهی موقت در آن دوره بوده است.

محل ذبح قربانی در غار شاپور

محل ذبح قربانی نیز از دیگر بخش های این غار می باشد، برای رسین به این بخش باید به انتهای غار رفته و از مسیر پرتگاه عبور کنید، و از گودالی نیز بگذرید و به سمت مسیر سربالایی بروید، بعد از گذر از این مسیرها به دالانی وسیعی خواهید رسید که حدود 40 متر تا سقف، بلندی دارد. در این قسمت در طرف چپ گودال بخشی وجود دارد که  صاف و دست‌کند می باشد، این بخش محل ذبح قربانی‌ها می باشد.

پوشش گیاهی در اطراف غار شاپور

پوشش گیاهی موجود در اطراف غار شاپور درختچه های بادام کوهی به صورت پراکنده تشکیل شده است، و در این منطقه بیشتر جنگل های بلوط پراکنده‌ را خواهید دید.

موقعیت جغرافیایی غار شاپور

غار شاپور در فاصله 6 کیلومتری شهر تاریخی بیشاپور قرار دارد، بیشاپور در شهرستان کازرون قرار دارد. و ارتفاع آن را سطح زمین حدود 800 متر می باشد. غار شاپور بر روی دیواره کوهی که دشت تنگ چوگان قرار گرفاه است، در نزدیکی این غار نقش برجسته​هایی را که برروی سنگ های اطراف تراشیده شده است را خواهید دید، که مربوط به دوره ساسانیان می باشد. در قسمت راست نیز اثار قلعه ای به چشم می خورد که در گذشته کاربرد نگهبانی از شهر بیشابور را داشته است، در قسمت کف دره نیز رود شاپور جریان دارد که آب آن از طریق کانال​هایی متعددی به داخل شهر انتقال می یابد.

جاذبه های نزدیک به غار شاپور

کازرون همانطور که در ابتدای مقاله گفته شد، دارای جاذبه ها و آثار تاریخی و جاذبه های طبیعی بسیار زیادی می باشد، شما می توانید در کنار بازدید از غار تاریخی شاپور از دیگر جاذبه های این شهر نیز دیدن نمایید، از جاذبه های معروف در کازرون می توان به دریاچه پریشان، روستای دوان، گردشگاه میان کتل، آتشکده کازرون، شهر بیشاپور و تنگه جیز اشاره کرد.

بهترین فصل برای بازدید از غار شاپور

برای بازدید از غار شاپور شما می‌توانید هر فصلی از سال را که دوست دارید به بازدید از آن بروید،  اما بهترین فصل و زمان اواخر بهار و اواخر تابستان تا اوایل پاییز می باشد که بهترین زمان به حساب می آید. در ضمن برای رفتن به غار ساعت‌های اولیه روز را انتخاب کنید زیرا هم هوا خنک تر و هم روشنایی بیشتر است.

مسیر دسترسی به غار شاپور کازرون

برای دسترسی به غار شاپور باید درابتدا به شیراز رفته و به دشت ارژن بروید، از این قسمت شما می توانید از دو مسیر جاده‌ی قدیم کازرون و یا جاده‌ی جدید آن مسیر خود را انتخاب کرده و به سمت بیشاپور بروید، از آجا به سمت تنگ چوگان رفته و بعد در سمت روستای کشکولی که رسیدید در آنجا خودروی خود را پارک کرده و بقیه راه را با پیاده روی به سمت غار طی نمایید.

ساعات بازدید از غار شاپور

برای بازدید از غار شاپور در شش ‌ماه اول سال از ساعت 8 الی  20 و در شش ‌ماه دوم سال از 8 تا 18 می توانید به بازدید از این غار بپردازید، در ضمن لازم است بدانید در روزهای تعطیل تاسوعا و عاشورای حسینی و دیگر شهادت ها این غار قابل بازدید نمی باشد.

آدرس غار شاپور کازرون: استان فارس، ۳۰ کیلومتری شمال کازرون، ۴ کیلومتری تنگه چوگان

نویسنده: شادی شادکام